De impact van schermen op het gedrag van jonge kinderen.
Schermen zijn niet meer weg te denken uit onze huidige maatschappij, maar wat zijn de gevolgen?
Wetenschappers maken zich zorgen over de impact van schermgebruik bij jonge kinderen. En terecht. Uit recente onderzoek blijkt dat de schermtijd van kinderen tussen 0-10 jaar in 10 jaar tijd verdubbeld is.
Teveel schermtijd heeft nefaste gevolgen voor de ontwikkeling:
- Het brein
- Te veel en te jong naar schermen kijken tast het kinderbrein aan. Het kijken naar schermen bij jonge kinderen zorgt ervoor dat er andere hersenverbindingen vastgelegd worden in het brein. Momenteel staat het wetenschappelijk onderzoek naar de impact van schermen op het menselijk brein nog niet zo ver om te kunnen vaststellen of deze hersenverbindingen later hersteld kunnen worden of dat dit levenslange gevolgen heeft voor het kind/later de volwassenen. Voorkomen is dus beter dan genezen.
- Taal
- De taalontwikkeling bij jonge kinderen wordt geremd door het overmatig gebruik van schermen. Het kind zit vaak alleen voor het scherm. Het is een gemakkelijke babysit, wanneer mama of papa eten kookt of een ander taakje binnen het huishouden uitvoert.
- Slaap
- Schermen verstoren de slaapkwaliteit en het slaapritme van je kind.
- Emoties
- Het kijken naar schermen geeft een verstoring op het emotieregulatiesysteem. Jonge kinderen hebben sociale oefenkansen nodig om te groeien in het omgaan met hun gevoelens. Welke gevoelens ervaar ik? Hoe kan ik op een aanvaardbare manier mijn emoties uiten? Hoe kan ik mezelf terug tot rust brengen bij boosheid of verdriet? Schermen aanbieden om kinderen te troosten, rustig te houden verstoren de natuurlijke ontwikkeling van het leren omgaan met emoties. Dit heeft niet alleen grote gevolgen in de ontwikkeling van jonge kinderen, maar ook bij pubers en vervolgens wanneer het kind volwassen is.
- Relatie kind-ouder
- De sociale interactie tussen kind en ouder kan minder hecht zijn of verstoord geraken wanneer je als ouder te vaak je gsm/tablet hanteert in het bijzijn van je baby of jong kind.
- Verslavend effect
- Tot slot is ook gebleken dat kinderen intenser reageren op schermen dan op gewoon speelgoed. Dit geeft aan dat er een verslavend effect is. Kinderen kunnen moeilijk stoppen met het kijken naar filmpjes. Wanneer je kind hevig reageert bij het afsluiten van het scherm en waarbij huilen, krijsen en woedeaanvallen gepaard gaan, weet dan dat het verslavende effect duidelijk aanwezig is.
Er zijn toch programma's die speciaal voor onze jonge kinderen gemaakt zijn. Deze zijn toch wel goed en leerrijk ... of niet ?
Niet alle programma's zijn geschikt voor jonge kinderen. De programmamakers dragen hier zeker een grote verantwoordelijkheid in. Ze onderzoeken en passen hun programma's aan wanneer kinderen tijdens testmomenten afdwalen. Programmamakers willen dus dat het kind constant gekluisterd aan het scherm zit en steeds meer wilt. Momenteel zijn er programma's op de markt dit niet geschikt zijn voor het brein van jonge kinderen. Wees dus al ouder zeer alert en kritisch.
Hoe kan jij deze programma's herkennen?
- De verhaallijn is te complex/te ingewikkeld voor de leeftijd van je kind.
- Het verhaal heeft geen of geen duidelijk einde.
- De beelden wisselen elkaar te snel af (flitsende beelden). Er worden geen pauzes of rustmomenten tijdens het programma ingelast.
- Mijn kind zit gekluisterd aan het scherm, wijkt niet van het scherm en is stil.
- Nog een duidelijk signaal is, wanneer je kind naar het programma kijkt en je geen interactie met je kind krijgt. Dit geeft aan dat het programma niet geschikt is voor de leeftijd van je kind. Je kind heeft op dat moment al zijn hersencapaciteit nodig om wat hij/zij ziet te kunnen bevatten. Er is geen ruimte voor iets anders.
- Wees alert als ouder voor de verslavende trucs van programmamakers!
Maar mijn kind leert toch iets van al deze programma's. Hij/zij kan toch al swipen, kan hier urenlang mee bezig zijn en is dus gefocust, kan spelletjes spelen waarbij hij/zij vormen of kleuren dient te herkennen...
Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat kinderen tot 3 jaar nauwelijks iets leren van een scherm. Kinderen leren optimaal door het gebruiken en inzetten van alle zintuigen. Kinderen zijn niet gemaakt om stil te zitten. Kinderen ontwikkelen het best door ervaringen op te doen en al hun zintuigen (horen, zien, ruiken, voelen en proeven) hierbij optimaal in te zetten. Al doende leert men, zoals mijn oma dat steeds zegt. En gelijk heeft ze.
Dus lieve (groot)ouders en opvoeders wees alert voor het gebruik van schermen voor jezelf en je gezin.
Wil je graag meer weten of ben je niet overtuigd na het lezen van deze blog en wil je graag anderen professionals hun mening hierover horen. Bekijk dan zeker het videofragment uit Kassa, waarin de Nederlandse baby-breinspecialist Marion van den Heuvel en de Belgische kinderpsychiater Theo Compernolle de impact van schermen op het gedrag van jonge kinderen toelichten en je zelf de reactie van jonge kinderen kan zien.
Boek T. Compernolle
Reactie plaatsen
Reacties